Oktober 2022

Wat is Systemisch Coachen?

Soms loopt je continu tegen dezelfde obstakels of is er terugkerende problematiek. In zo’n geval kan het nuttig zijn om een andere aanpak toe te passen en het vraagstuk vanuit een systemisch perspectief te bekijken. Dat noemen we ook wel systemisch coachen. Maar systemisch coachen wat is dat nou eigenlijk?

Terug naar overzicht van alle blog artikelen

Vraag jij je wel eens af waarom je vaak in bepaald gedrag vervalt? 

Of waarom je emoties ervaart die je niet altijd kunt plaatsen? Door je plek in een bepaald systeem te onderzoeken kun je zien waar belemmeringen zitten. En het is belangrijk om hiernaar te kijken, het kan je namelijk tegenhouden in je ontwikkeling of groei. Je kunt hierin gecoacht worden met Systemisch werken. 

Wat is Systemisch werken dan? 

De grondleggers van Systemisch werken gaan ervan uit dat veel van onze (onbewuste) overtuigingen, patronen en gedragingen hun oorsprong vinden in de systemen waarin we zijn opgegroeid, waarin we leven en werken. Systemisch werken is een manier om inzicht te krijgen in je plek in een systeem. Er zijn familie systemen, organisatiesystemen, sportteams, vriendschapsrelaties, ze zijn allemaal te onderzoeken.

Systemisch werken gaat uit van drie basisprincipes:

  1. Ordening en plek
  2. Recht en plicht om erbij te horen
  3. Evenwicht in geven en nemen

Veel vraagstukken kun je dus systemisch onderzoeken. 

Sommige mensen hebben het idee dat systemisch werken ‘zweverig’ is. Als we coachen met systemisch werk, bekijken we de situatie van de coachee met de drie basisprincipes in gedachten.

Systemisch werk is bij uitstek een methodiek die werkt op het niveau van bewustwording. Het zichtbaar maken van dynamieken in een systeem, het ervaren van een gewaarwording bij een kleine opstelling geeft inzicht en rust. Met name het genogram van systemisch werk helpt je bij het terugkijken. Dit is een schematisch overzicht van het familiesysteem waarin feiten uit dit systeem worden weergegeven. Een genogram geeft de coachee inzicht en is een goede stap om zich bewust te worden van de feiten uit zijn historie, zoals vroeg gestorven familieleden, oorlog, belangrijke liefdes van ouders. Als je het idee hebt dat er mogelijke ervaringen uit de familie historie een rol spelen, is het maken van een genogram een mooie oefening voor je coachee.

1 op 1 coachen.

En 1 op 1 sessie kan goed voor je werken omdat je het te kwetsbaar vindt om in de groep je vraag aan de orde te stellen. Ik werk dan met jou alleen en maak gebruik van vloerankers ik kies ervoor om te werken met  een tafelopstelling. Werken met vloerankers gaat wat dieper, maar beide manieren van werken geven een goed inzicht in wat je nodig hebt en hoe je dingen kunt veranderen. Ook werken op het lichaam is mogelijk,  bijvoorbeeld als je geneigd bent erg in je moeite hebt om bij je gevoel te komen en graag alles beredeneert. Welke methode er ook gekozen wordt, maakt voor het resultaat niet uit.

Je kan natuurlijk er ook voor te kiezen om een familieopstelling te doen. 

Een familieopstelling doe je onder begeleiding van een systemisch coach met een groep deelnemers die elkaar en hun levensverhalen vaak niet kennen. Dit betekent dat een familieopstelling niet bestaat uit jouw echte familie. Uit de groep deelnemers kies jij intuïtief de plaatsvervangers voor jezelf, familieleden en/of andere personen waar je mee verbonden ben of je vraag mee samenhangt. Deze mensen noemen we representanten.

Als je de representanten hebt gekozen, stel je ze op in de ruimte zoals jij denkt hoe ze moeten staan ten opzichte van elkaar. Op het moment dat ze staan opgesteld, ervaren zij de gedachten en de emoties van de mensen die zij vertegenwoordigen. De represtanten worden gevraagd wat zij zoals ervaren, voelen of zouden willen doen. Gevoelens, eventuele verstrikkingen en (onverwachte) spanningen kunnen zich aandienen en ontvouwen. Dit kan een intense ervaring zijn, waarbij onuitgesproken verwachtingen en weggestopte pijn naar boven kan komen. Dit is niet alleen intens voor jou maar  ook voor de representanten. Ook hun levert het waardevolle inzichten op over hun eigen vragen, thema’s en onbewuste verbindingen. Tijdens de familiestelling kan datgene wat opgeslagen zit in jouw onderbewuste zich laten zien en het systeem kan op die manier opnieuw geordend worden.